در سال ۲۰۱۱، شرکت اپل با رونمایی از آیفون ۴S، یک پدیده‌ی هوشمند و جدید به نام سیری (Siri) را به جهان معرفی کرد؛ و این آغاز دوران تاریخی دستیارهای هوشمند بود. پس از سیری، شرکت‌های دیگر هم وارد این رقابت مدرن شدند که حاصل آن ظهور الکسا (Alexa)، کورتانا (Cortana)، گوگل اسیستنت (Google Assistant) و بیکسبی (Bixby) بود.
در کنار قابلیت‌های جذاب و شگفت‌انگیز این برنامه‌ها، به دلیل نداشتن پشتیبانی از زبان فارسی، بسیاری از فارسی‌زبانان فرصت استفاده از این دستیارهای باهوش را نداشته‌اند. این بود که شرکت‌های پیشروی ایرانی هم وارد این عرصه شدند و توانستند دستیارهای هوشمند فارسی طراحی کنند. این دستیارها همچنان در حال توسعه و بهبود هستند.
معرفی دستیارهای هوشمند فارسی
دابی
دابی (Dobby) از مهم‌ترین دستیارهای صوتی فارسی و محصولی از شرکت فناوری‌های هوشمند ققنوس با سرمایه‌گذاری گروه علی‌بابا است. مهم‌ترین هدف توسعه‌ی دابی، پاسخگویی در مرکز تماس و پشتیبانی علی‌بابا بود. با این حال، توسعه‌دهندگان آینده‌ی روشن‌تری برای دابی دیدند و امروز این دستیار هوشمند، امکانات و قابلیت‌های عمومی متنوع و جذابی دارد.
پیش از هر چیز بهتر است بدانید که دابی از حالت گفت‌وگو محور پشتیبانی نمی‌کند. البته برای یک دستیار در حال توسعه، این مسأله‌ی چندان عجیبی نیست. ضمن این که توسعه‌دهندگان سعی دارند با بهره‌گیری از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، عملکردهای دابی را بهبود دهند.
جالب اینجاست که دابی در مقایسه با بسیاری از دستیارهای صوتی مطرح جهانی، یک تفاوت چشم‌گیر و جذاب دارد؛ پاسخگویی به نیازهای کاربر درون فضای اپلیکیشن. مهم نیست از دابی چه می‌خواهید، او شما را به برنامه‌های دیگر هدایت نمی‌کند، حتی اگر بخواهید فیلم ببینید یا موزیک بشنوید، همه چیز در فضای دابی اتفاق می‌افتد. چنین ویژگی منحصربه‌فردی باعث کاربری بسیار آسان‌تر برنامه و راحتی بیشتر کاربر و حتی صرفه‌جویی در زمان می‌شود. اعلام وضعیت آب‌وهوا، خواندن اخبار فارسی، پخش فیلم و پادکست، تنظیم جلسات و قرارهای شخصی، برقراری تماس تلفنی، مطالعه‌ی کتاب و… از قابلیت‌هایی است که دابی از آن‌ها بهره می‌برد.
آریو اسیستنت
«آریو چه کارهایی می‌تونه انجام بده؟». برای شناختن آریو بهتر است این سؤال را از خودش بپرسید. آریو اسیستنت (Ario Assistant) یک دستیار هوشمند صوتی فارسی است که انجام کارهای روزمره را بسیار ساده‌تر کرده است. کافی است این برنامه را روی گوشی هوشمند خود نصب کنید و دستورهای صوتی مختلفی را اجرا کنید. از برقراری تماس تلفنی و فرستادن پیام کوتاه تا پخش موسیقی و فیلم، همه کارهایی هستند که آریو به‌راحتی و طی مدت زمانی کوتاه قادر به انجام دادن آن‌هاست. اعلام وضعیت آب‌وهوا، برنامه‌ریزی جلسات کاری و شخصی، انجام محاسبات ریاضی، اعلام دقیق و لحظه‌ای نرخ ارز، مکان‌یابی و… از امکانات آریو هستند.
رایمون
رایمون می‌تواند دستیار شخصی شما باشد؛ دقیق، وفادار و باهوش. رایمون دستورات صوتی شما را می‌شنود و آن‌ها را به‌سرعت اجرا می‌کند. خرید بلیط هواپیما و قطار، خرید هدیه، خرید بلیط سینما، خرید شارژ، اعلام نرخ به‌روز ارز، اعلام وضعیت آب‌وهوا و هر چیزی که نمی‌دانید و می‌خواهید بدانید را از رایمون بپرسید. البته فراموش نکنید که باید کمی با رایمون مدارا کنید. این دستیار دوست‌داشتنی از دقت بالایی برخوردار است، با این حال باید دستورات صوتی را در قالبی مشخص و واضح بیان کنید.
یوسیستنت
یوسیستنت (Ussistant) یکی از پروژه‌های بزرگ تیم استارتاپی در بستر دیجی‌کالا نکست است. یوسیستنت با شعار «مدرن، شخصی، هوشمند و آسان» توانسته عنوان اولین اسپیکر هوشمند فارسی را به خود اختصاص دهد. این تیم پس از تولید یک اسپیکر دموی موفقیت‌آمیز، در حال تلاش برای جذب سرمایه و توسعه‌ی این محصول است. انتظار می‌رود یوسیستنت به‌زودی جای خالی دستیارهای بزرگی مانند الکسا را در بازارهای ایران پر کند. اسپیکر یوسیستنت طراحی مینیمال و جذابی دارد و می‌تواند در انجام کارهای روزمره دستیار قابل‌اعتماد و وفاداری باشد. تماس و پیام کوتاه، برنامه‌ریزی کارهای روزمره، اخبار، وضعیت آب و هوا، موسیقی، کتاب صوتی، پادکست و… همه از امکانات و قابلیت‌های یوسیستنت است.
دستیارهای هوشمند جهانی چه تفاوتی با نسخه‌های ایرانی دارند؟
سیری از پروژه‌های بزرگ شرکت اپل است که توانست تحولی بزرگ در زمینه‌ی زندگی هوشمند ایجاد کند. این دستیار صوتی می‌تواند علاوه‌بر انجام کارهای روزمره، یک هم‌نشین و هم‌صحبت جذاب هم باشد. با گوگل اسیستنت هم می‌توانید مانند سیری گفت‌وگوهای تعاملی یا پینگ‌پنگی داشته باشید.
آمازون اولین شرکتی بود که نسخه‌ی الکسا را در اسپیکرهای هوشمند به کار گرفت. این دستیار شخصی امروز با سیستم‌های عامل مختلف مانند اندروید و iOS سازگار است. در میان تمام این دستیارها، سامسونگ با تولید بیکسبی توانست بار دیگر جهان دستیارهای هوشمند را متحول کند. انجام کارهای رایج یک دستیار صوتی کم‌ترین چیزی است که می‌توانید از بیکسبی انتظار داشته باشید. این دستیار می‌تواند بدون نیاز به لمس و تنها با دستورهای صوتی، خواسته‌های شما را اجرا کند. بیکسبی روی دستگاه‌های مختلفی مانند گوشی همراه هوشمند، ساعت هوشمند، تلویزیون، اسپیکر و لوازم خانگی دیگر قابل نصب است.
آینده‌ی دستیارهای فارسی
دستیارهای هوشمند نوپا و جوان فارسی‌زبان، در ابتدای راهی هستند که شرکت‌های بزرگ جهانی، آن را سال‌هاست پیموده‌اند. با این حال، نسخه‌ی فارسی این محصولات به‌سرعت در حال پیشرفت و توسعه است. انتظار می‌رود در سال‌های آینده بازارهای تکنولوژی کشور، شاهد دستیارهایی با قابلیت‌های متنوع‌تر مانند قابلیت گفت‌وگوی پینگ‌پنگی، سازگاری با دستگاه‌های هوشمند مختلف و… باشیم.